Deir daoine éagsúla gur dia a rinne mé ach ní chuimhin liom aon dia a fheiceáil agus mé ag fás aníos. Chonaic mé mo thuismitheoirí i gcónaí agus tá amhras orm anois gurbh iadsan ba mhó a rinne an duine seo a tchí tú romhat anois. Níl mé ag caint ar an chollaíocht ach an oiread, gur tháinig siad le chéile an oíche sin ar aon intinn go ndéanfar babaí beag; níor chuir mé an cheist sin orthu ach tá mé beag nach cinnte nár smaoinigh siad ormsa nuair a chéadtháinig an teasaí sin orthu.
Ach rinne siad mé, cá bith. Rinne siad an matalang seo a tchí sibh anseo inniu, bíodh sé d’aonturas nó de thaisme, glacaim féin leis gur iarmhairt mé. Ach b’iadsan a rinne mé agus b’iadsan a neadaigh gach síocóis ionam i m’óige. B’iadsan a chruthaigh agus a chothaigh gach éalárnacht, gach corrmhéin, gach faitíos, agus sé, gach laige, neadaigh siadsan ionam iad.
Mar eiseamláir air sin thiocfadh liom aithris a dhéanamh ar an iliomad scéal uafáis a inseodh domh, púca na mbeann, gach deamhan fola, gach arracht, gach taibhse, gach fantaise, iad uile do mo scanrú d’oíche agus de lá. Gach cáineadh, gach lochtú, gach táinseamh; iad sin go síoraí a chruthaigh an duine beag eaglach istigh ionam.
Gach smitín, gach clabhta, gach buille, gach íde béil, gach maidhm threascrach; b’iad a threisigh an t-udarás agus m’eagla roimhe. Agus sin ráite, ba léir gurbh iadsan a thug gach féirín domh ariamh agus gach mian atá ionam aon fhéirín dá bhfuil ann a shaothrú domh féin chomh maith. Uaillmhian ar bith a bhí agam, go dtiocfadh liom a bheith níos mó ná mar atá mé, nó go dtig liom níos mó a shaothrú ná atá a dhíth orm.
Nuair a tchím anois iad ina sean-aois agus nuair a aithním an t-easnamh léinn agus an easpa scileanna anailíse acu féin, tógann sé ceist ionam féin, cad é mar d’fhoghlaim siad an méid sin domh i ngan fhios domh agus i ngan fhios dóibh féin.
Ach cad é a bhí siad ag cothú i bpáiste beag soineanta mar mé, an eagla roimh udarás agus roimh fhoréigean ach go háirithe. Ní bhoinn an fhoghlaim sin róshofaisticiúil ná róleathan ach oiread, ach dírithe ar an eagla amháin. De réir a chéile d’fhoghlaim mé gan udarás a cheistiú agus ghlac mé leis an eolas a cheangail an t-udarás aon tábhacht leis.
Ar neadaíodh an eagla seo ionam d’aonturas? Ná creid sin ar feadh soicind. Níl a fhios ag aon duine gur cuid de chóras féinchothaithe iad, agus go bhfuil siad ag ullmhú na nglún ina ndiaidh don chóras chéanna; go dtí go neadóidh tú féin an córas ceannann céanna i gcnámha do chlann féin amach anseo. Nó, foghlaim gan a dhéanamh?